Abstrakt
One of the most important instruments for engaging residents in local affairs and building social awareness is the citizen budget. It is a form of involving residents in the planning of public spending, which has been delegated by local authorities at their discretion. The aim of the article is to assess the use of the citizen budget as a component of local policy in towns in the Podkarpackie Voivodeship during the years 2018–2022. The research method employed is desk research based on public data and interviews conducted with city office employees. Within the citizen budget of the towns studied the number of projects submitted by residents increased, as did the turnout of voters. This is a signal of community engagement in the life of individual towns. There is a growing social awareness as well as a need for organization and cooperation. By encouraging participation in public life and collective decision-making related to the allocation of public funds, the overarching goal of citizen engagement has been achieved. Most projects chosen by residents are related to the construction or modernization of technical infrastructure, although in recent years, soft projects have also begun to appear more frequently. They reflect changing social needs, with cultural, sports, and recreational projects being the most dominant.
Bibliografia
Błaszak, M. (2019). Budżet obywatelski w Polsce i dylematy z nim związane. „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny”, 81(3).
Czarnecki, K. (2014). Udział mieszkańców w ustalaniu wydatków budżetu gminy w ramach tzw. budżetu partycypacyjnego (na przykładzie Torunia w latach 2013–2014). „Prawo Budżetowe Państwa i Samorządu”, 1(2).
Feltynowski, M. (2015). Systemy informacji przestrzennej narzędzie partycypacyjnej polityki rozwoju lokalnego [In:] Nowakowska, A., ed., Nowoczesne metody i narzędzia zarządzania rozwojem lokalnym i regionalnym. Łódź: Publishing House of the University of Łódź.
Górka, M. (2017). Budżet partycypacyjny – mechanizm kreowania budżetu gminy przez jej mieszkańców – wybrane zagadnienia. Wyzwania rozwoju miast. Łączenie samorządów lokalnych. Budżet obywatelski, Zielona Góra: PTE.
Grzebyk, M., Pierścieniak, A. (2021). Assessing activities of local administrations from the perspective of the social participation of inhabitants of cities with poviat status in Podkarpackie province in Poland. „Humanities and Social Science”, Vol. XXVI (28), No. 1.
Grzebyk, M., Pierścieniak, A., Pytko, P. (2019). Administracja lokalna w procesie partycypacji społecznej (na przykładzie miast grodzkich w województwa podkarpackiego). „Studia z Polityki Publicznej”, 3(23).
https://www.sejm.gov.pl/sejm8.nsf/BASLeksykon.xsp?id=667DCF4F24778F74C1257A710030C2E9&litera=B.
https:/www.krosno.pl.
https:/www.przemysl.pl.
https:/www.rzeszow.pl.
Jastrzębska, M. (2003). Polityka a strategia i zarządzanie w jednostce samorządu terytorialnego w sferze ogólnej i finansowej. „Samorząd Terytorialny”, 12.
Leśniewska-Napierała, K. (2017). Budżet partycypacyjny jako narzędzie finansowania inwestycji w Łodzi. „Studia Miejskie”, 25.
Łukomska-Szarek, J. (2014). Budżetowanie partycypacyjne jako instrument współzarządzania sferą publiczną. „Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy”, 40.
Makulska, D. (2004). Instrumenty polityki regionalnej w Polsce. Warszawa: SGH.
Markowski, T. (1999). Zarządzanie rozwojem miast. Warszawa: PWN.
Masik, G. (2010). Typy polityki lokalnej. Przykład strefy suburbanizacji aglomeracji Trójmiasta. „Studia Regionalne i Lokalne”, 1(39).
Nowakowska, A. (2016). Polityka i planowanie rozwoju miasta [In:] Przygodzki, Z., ed., EkoMiasto. Zarządzanie. Zrównoważony, inteligentny i partycypacyjny rozwój miasta. Łódź: Publishing House of the University of Łódź, 49.
Ostałkiewicz, R.G. (2015). Władze gminy a wspólnota lokalna: demokratyzacja zarządzania publicznego i partycypacja społeczna w procesach decyzyjnych. „Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Zarządzanie”, 20.
Poniatowicz, M. (2014). Kontrowersje wokół idei budżetu partycypacyjnego jako instrumentu finansów lokalnych. „Studia Ekonomiczne”, 198(1).
Rachwał, M. (2018). Budżet partycypacyjny jako nowa forma współdecydowania o finansach lokalnych. „Przegląd Politologiczny”, 4. DOI: 10.14746/pp.2013.18.4.11.
Radziszewski, M. (2018). Wybrane pozycje bibliograficzne z problematyki rozwoju społeczeństwa obywatelskiego oraz funkcjonowania samorządu lokalnego w latach 1996–2017. „Eastern Review”, 7.
Sobol, A. (2017). Budżet obywatelski jako narzędzie rozwoju lokalnego. „Studia Ekonomiczne. ZN UE w Katowicach”, 316.
Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz.U. z 2022 r., poz. 559 ze zm.).