Keywords
Poland
martial law
François Mitterrand
Wojciech Jaruzelski
public opinion
Abstract
This article aims to explain and assess how Polish diplomacy saw the French policy towards Poland from the beginning of the presidency of François Mitterrand to the suspension of martial law (1981–1982). It evaluates the reactions of the French state and the Socialist Party, the French Communist Party, and the French public opinion. The French state – adhering to the political principles of Charles de Gaulle – was faced with a real conundrum: what policy to pursue when it came to the Polish crisis? Conflicting interests made it act indecisively. Its policies and motives were all closely observed by the Polish diplomacy. This article further proves that Polish foreign policy, though not sovereign, was not ideologically driven (besides official declarations) as the assessment of the French foreign policy demonstrates.
References
Archive of Modern Records in Warsaw
III–143, VIII Plenum KC PZPR. Transcript of the 8th plenary meeting of the Central Committee of the Polish United Workers' Party on April 22-23, 1982.
LXXVI–595, Foreign Affairs Department of the Central Committee of the Polish United Workers' Party.
LXXVI-609, Foreign Affairs Department of the Central Committee of the Polish United Workers' Party.
Archives of the Ministry of Foreign Affairs in Warsaw
/86: Fr. 22, Fr. 242, Fr. 2412.
/84: Fr. 22, Fr. 2412, Fr. 2413.
Other primary sources
Attali, J. (2005). C'était François Mitterrand. Paris.
Czyrek, J. (2012). Rozmowy z synem (o polskiej lewicy i transformacji). Toruń.
Secondary sources
Bozo, F. (2019). La Politique étrangère de la France depuis 1945. Paris.
Chwalba, A. (1997). Czasy „Solidarności”. Francuscy związkowcy i NSZZ „Solidarność” 1980–1989. Kraków.
Courtois, S., Lazar M. (2022). Histoire du Parti communiste français. Paris.
Duraczyński, E. (1997). PZPR w kryzysie – kryzys w PZPR (lato 1980 – lato 1981). „Dzieje Najnowsze”, 29/4.
Favier, P., Martin-Roland, M. (1990), La décennie Mitterand: les ruptures (1981–1984). Paris.
Frybes, M. (2010). Społeczne reakcje Zachodu na fenomen „Solidarności” i rola emigracyjnych struktur związku 1980–1989 [In:] Kamiński, Ł., Waligóra, G., eds., NSZZ „Solidarność” 1980–1989. Vol. 2, Ruch społeczny.
Gebert K. (1991). Magia słów. Polityka francuska wobec Polski po 13 grudnia 1981. Londyn.
Heruday-Kiełczewska, M. (2012). Reakcja Francji na wprowadzenie stanu wojennego w Polsce: grudzień 1981 – styczeń 1982. Warszawa.
—— (2015). Francuska lewica a NSZZ „Solidarność”, „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Historyczne”, 142, Vol. 4.
Holzer, J. (1984). „Solidarność” 1980–1981. Geneza i historia. Paryż.
Jarosz, D., Pasztor, M. (2008). Stosunki polsko-francuskie 1944–1980. Warszawa.
Jaworski, P., Kamiński, Ł. (2013). Reakcje świata na powstanie i rozwój ruchu „Solidarności” – wprowadzenie [In:] Jaworski, P., Kamiński, Ł., eds., Świat wobec „Solidarności” 1980–1989. Warszawa.
Kastory, A. (2019). Syndrom Jałty. Polityka mocarstw wobec polskich kryzysów w latach 1968–1981. Kraków.
Kershaw, I. (2018). Roller-Coaster. Europe 1950–2017. London.
Korolko, K. (2019). Stanowisko Francji wobec sytuacji w Polsce 1981–1981. Toruń.
Łakomy, H. (2006). François Mitterand. Biografia polityczna. Kraków.
Opiola, W. (2018). Eurokomunizm i jego rola w hiszpańskiej transición i w myśli politycznej polskiej opozycji w latach 1977–1989 [In:] Ganowicz, E., ed., Artificem commendat opus: region – pamięć – polityka: studia i materiały ofiarowane profesor Danucie Kisielewicz. Opole.
Paczkowski, A. (2021). Wojna polsko–Jaruzelska. Stan wojenny, czyli kontrrewolucja generałów. Warszawa.
Pasztor M., Jarosz D. (2015). Od karnawału „Solidarności” do wizyty Jaruzelskiego w Paryżu. Główne problemy polsko-francuskich stosunków politycznych w latach 1980–1985 [In:] Zając, J., Włodkowska-Bagan, A., Kaczmarski, M., eds., Bezpieczeństwo międzynarodowe Polska – Europa – Świat. Księga Jubileuszowa dedykowana Profesorowi Ryszardowi Ziębie z okazji czterdziestolecia pracy naukowej. Warszawa.
Pazik, A. (2012). Między pragmatyzmem a idealizmem. Polityka europejska gen. Charlesa de Gaulle’a w latach 1958–1969. Toruń.
Pleskot, P. (2013a). Kłopotliwa panna „S”. Postawy polityczne Zachodu wobec „Solidarności” na tle stosunków z PRL (1980–1989). Warszawa.
—— (2013b). Mocne słowa, skromne czyny. Dyplomacja Francji wobec „Solidarności” z perspektywy źródeł polskich w latach 1980–1989 [In:] Jaworski, P., Kamiński, Ł., eds., Świat wobec „Solidarności” 1980–1989. Warszawa.
Szeptycki, A. (2005). Francja czy Europa? Dziedzictwo generała de Gaulle’a w polityce zagranicznej V Republiki. Warszawa 2005.
Tebinka, J. (2013). Polityka rządu Margaret Thatcher wobec Polski w latach 1979–1989 [In:] Jaworski, P., Kamiński, Ł., eds., Świat wobec „Solidarności” 1980–1989. Warszawa.
Titley, B. (2002). Dark Age: The Political Odyssey of Emperor Bokassa, Montreal.
Tyszkiewicz, J. (2013). Polityka Stanów Zjednoczonych wobec Polski w latach 1980–1987 [In:] Jaworski, P., Kamiński, Ł., eds., Świat wobec „Solidarności” 1980–1989. Warszawa.
Walicki, A. (1996). Marksizm i skok do królestwa wolności. Dzieje komunistycznej utopii. Warszawa.