Polish reconstruction loutish total modernization in 1945–1989
HSS-okładka-26-2019-03-inter
PDF

Keywords

modernization
The People's Republic of Poland
real socialism
centrally planned economy
industrialization
urbanization

Abstract

After 1944, the introduction of a “communist” modernization model began in Poland. Its features were top-down imposed transformations in the political, economic and social spheres. It was the communist authorities that decided about the direction and shape of civilizational transformations. The subject of modernization was a party bureaucracy practically not subject to social control, especially since society in this system was subject to civilization changes. The modernization was to be of a total character, closely linked with the construction of a new socialist system. The adopted Soviet model of modernization was of a mimetic nature, drew from Western standards, but introduced only selected elements, matching the different political and social relations and the principles of manual control of economic life. The transformation of modernization from 1945–1989 was based on the political, social and economic transformation after 1989. The government of Tadeusz Mazowiecki took over the economy which is a hybrid of the socialist version combining the so-called ownership of the socialized (in the majority of cases) with the erosion of the influence of state competence and the growing private sector. Modernization processes in Polish People's Republic took place in the new system context, they were inscribed in subsequent economic plans, in a central planning scheme, which in time was less and less efficient. In spite of this, the country was made industrialized and the economy became more economical, education was popularized, socialization of health care was created, the foundations of the consumer society were created.

https://doi.org/10.7862/rz.2019.hss.23
PDF

References

Cesarski, M. (2016). Polityka i sytuacja mieszkaniowa w Polsce Ludowej [w:] Grata, P., red., Od kwestii robotniczej do nowoczesnej kwestii socjalnej. Studia z polskiej polityki społecznej XX i XXI wieku, t. IV. Rzeszów: Wydawnictwo UR.

Chumiński, J. (2010). Przemysł w PRL – niewykorzystana szansa modernizacji [w:] Chumiński, J., red., Modernizacja czy pozorna modernizacja. Społeczno-ekonomiczny bilans PRL 1944–1989. Wrocław: GajtWydawnictwo.

Glass, A. (1980). Samoloty PZL 1928–1978. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności.

Grata, P. (2018). Czas przełomu. Polska polityka społeczna w latach 1944-1950. Rzeszów: Wydawnictwo UR.

Homicki B. (2016). „Ciekawe” życie w PRL-u… i co dalej?. Katowice: Wydawnictwo KOS.

Kaliński, J. (2012). Gospodarka w PRL. Warszawa: IPN KŚZpNP.

Kula, M. (2010). Modernizacja wyzwaniem? Rzut oka na historię Polski [w] Morawski, W., red., Modernizacja Polski. Struktury. Agencje. Instytucje. Warszawa: Wydawnictwa Naukowe i Profesjonalne Akademia Leona Koźmińskiego.

Kuniński, M. (2006). Modernizacja w PRL i III RP – nowe wizje czy stare utopie? [w:] Kloczkowski, J., Szułdrzyński, M., red. (2010). Drogi do nowoczesności. Idea modernizacji w polskiej myśli politycznej, Kraków: Ośrodek Myśli Politycznej: Wyższa Szkoła Europejska im. ks. Józefa Tischnera.

Leśniak-Moczuk, K. (2012). Dywersyfikacja modernizacji środowisk wiejskich [w:] Woźniak, M.G., red., Gospodarka Polski 1990–2011. Transformacja. Modernizacja. Droga do spójności społeczno-ekonomicznej, t. 2: Modernizacja. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Lipiński, P., Matys, M. (2014). Absurdy PRL-u. Warszawa: Dom Wydawniczy PWN.

Luszniewicz J. (2017). Ewolucja systemu gospodarczego PRL [w:] Jarosz-Nojszewska, A., red., Problemy gospodarcze Trzeciej Rzeczypospolitej. Warszawa: Oficyna Wydawnicza SGH.

Majmurek, J. (2010). PRL jako projekt modernizacji peryferyjnej [w:] Majmurek, J., Szumlewicz, P., red., PRL bez uprzedzeń. Warszawa: Instytut Wydawniczy „Książka i Prasa”.

Makarzec, P. (2013). Ubezpieczenia społeczne w Polsce Ludowej, „Zeszyty Naukowe WSEI: Administracja”, nr 3 (1/2013).

Morawski, W. (2010a). Dzieje gospodarcze Polski, Warszawa: Difin.

—— (2010b). Prometeusz spętany? Próby analiz instytucjonalnych polskiej modernizacji [w:] Morawski, W., red., Modernizacja Polski. Struktury. Agencje. Instytucje. Warszawa: Wydawnictwa Naukowe i Profesjonalne Akademia Leona Koźmińskiego.

Musiał, W. (2013). Modernizacja Polski. Polityki rządowe w latach 1918–2004. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.

Orłowski, B. (2006). Historia techniki polskiej. Radom: Wydawnictwo Instytutu Technologii Eksploatacji-PIB.

Sosnowska, A. (2003). Wydobyć się z zacofania. Spory historyków o Europę Wschodnią. Warszawa: Wydawnictwo TRIO.

Pańków, W. (2010). Polscy robotnicy a „polska sprawa” [w:] Morawski, W., red., Modernizacja Polski. Struktury. Agencje. Instytucje. Warszawa: Wydawnictwa Naukowe i Profesjonalne Akademia Leona Koźmińskiego.

Wilk, H. (2015). Zmotoryzowane lata osiemdziesiąte [w:] Jarska, N., Olaszek, P., red., Społeczeństwo polskie w latach 1980–1989. Warszawa: IPN KŚZpNP.