Keywords
financial situation
areas of natural value
Abstract
The aim of this article was to identify and assess the financial situation of naturally valuable rural communes in Poland, set against the background of other rural communes and the entire country. The empirical material of the article concerns the whole of Poland, as well as all its rural communes. The figures concerning the years 2019–2021 were retrieved from the Local Data Bank of the Central Statistical Office in Warsaw. The collected and structured empirical material was developed in a descriptive, tabular, and graphic form, using a comparative analysis. Furthermore, all diagnostic characteristics were presented as a score, illustrating the financial situation of naturally valuable rural municipalities in Poland compared to other rural municipalities as well as the entire country for 2019–2021. This was an innovative approach to the discussed research problem. The analysis of statistical data confirmed the research hypothesis that the local governments of naturally valuable rural communes in Poland use the resources of the natural environment and successfully cope with existing difficulties related to the need to protect nature. Thus, they achieve similar economic and financial results to other rural communes in the country.
References
Bień, W. (2017). Ocena kondycji finansowej gmin województwa małopolskiego w latach 2007–2016. ZN UE w Katowicach. “Współczesne Finanse” 1, nr 345.
Błachut, B., Cierpiał-Wolan, M., Czudec, A., Kata, R. (2018). Wydatki inwestycyjne jednostek samorządu terytorialnego a rozwój przedsiębiorczości w regionie Polski południowo-wschodniej. Rzeszów: Urząd Statystyczny w Rzeszowie.
Bremond, J., Salort, M. (1997). Leksykon wybitnych ekonomistów. Warszawa: PWN.
Chojna-Duch, E. (2003). Polskie prawo finansowe. Finanse publiczne, Warszawa: Lexis Nexis.
Cieszewska, A. (2008). Zachowanie terenów cennych przyrodniczo w kształtowaniu struktury krajobrazu na poziomie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. „Problemy Ekologii Krajobrazu”, t. XXI.
Czaja, S. (1993). Polski wkład w rozwój teorii ekonomii środowiskowej. „Ekonomia i Środowisko”, nr 1(3).
Czudec, A. (2011). Endogeniczne uwarunkowania rozwoju obszarów wiejskich (Przykład Podkarpacia) [In:] Kamińska, W., Heffner, K., ed., Dychotomiczny rozwój obszarów wiejskich? Czynniki progresji, czynniki peryferyzacji. Warszawa: Studia KPZK PAN, t. CXXXVIII.
—— (2021). Finanse jednostek samorządu terytorialnego w okresie pandemii. „Finanse Komunalne”, 5/2021.
Czudec, A., Kata, R., Zając, D., Zawora, J. (2022). Gospodarka finansowa jednostek samorządu terytorialnego – wybrane zagadnienia. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Degórska, B. (2007). Rola środowiska przyrodniczego w zagospodarowaniu polskiej przestrzeni a ekologiczna polityka UE. Warszawa: Biuletyn KPZK PAN, z. 23.
Dobrzańska, B.M. (2007). Planowanie strategiczne zrównoważonego rozwoju obszarów przyrodniczo cennych. Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku.
Dziemianowicz, R., Kargol-Wasiluk, A., Bołtromiuk, A. (2018). Samodzielność finansowa gmin w Polsce w kontekście koncepcji good governance. „Optimum. Economic Studies”, 2018/4(94). DOI: 10.15290/ oes.2018.04.94.16.
Filipiak, B. (2011). Finanse samorządowe. Nowe wyzwania bieżące i perspektywiczne. Warszawa: Difin.
Gołaszewska-Kaczan, U. (2005). Partnerstwo publiczno-prywatne a atrakcyjność regionu [In:] Kopczyk, A., Proniewski, M., ed., Atrakcyjność inwestycyjna regionu. Białystok: Wyższa Szkoła Finansów i Zarządzania.
Goodland, R., Ledec, G. (1987). Neoclassical economics and principles of sustainable development. “Ecological Modelling”, Vol. 38, Issues 1–2.
Grzebyk, M., Sołtysiak, M., Stec, M., Zając, D. (2020). Społeczne, ekonomiczne i środowiskowe uwarunkowania gospodarki finansowej samorządu lokalnego (przykład województwa podkarpackiego). Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe.
Hybel, J. (2010). Regionalne zróżnicowanie sytuacji finansowej gmin w Polsce w latach 2005–2009. „Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie, Ekonomika i organizacja gospodarki żywnościowej”, nr 86.
Jalinik, M. (2002). Zarządzanie gospodarstwem ekoagroturystycznym na obszarach przyrodniczo cennych. „Zeszyty Naukowe Politechniki Białostockiej, Ekonomia i Zarządzanie”, nr 14.
Kosek-Wojnar, M., Surówka, K. (2007). Podstawy finansów samorządu terytorialnego. Warszawa: PWN.
Kutkowska, B., red. (2010). Rozwój zrównoważony rolnictwa i obszarów wiejskich na Dolnym Śląsku. Warszawa: IRWiR PAN.
Landreth, H., Colander, D.C. (1998). Historia myśli ekonomicznej. Warszawa: PWN.
Lipińska, I. (2013). Rozwój obszarów przyrodniczo cennych – aspekty społeczne, ekonomiczne i prawne. „Roczniki Naukowe SERiA”, t. 15, z. 1.
Mill, J. (1965). Zasady ekonomii politycznej i niektóre jej zastosowania do filozofii społecznej. Warszawa: PWN.
Musiał, K. (2017). Potencjalne i rzeczywiste funkcje cennych przyrodniczo terenów w obrębie dużego miasta – przykład Dębnicko-Tynieckiego obszaru łąkowego. „Problemy Drobnych Gospodarstw Rolnych”, nr 4.
Nowacka-Rejzner, U. (2011). Planowanie przestrzenne a tereny cenne przyrodniczo w obszarach wybranych miast Małopolski. „Architektura”, nr 108(1-A).
Ossowska, L., Ziemińska, A. (2010). Kondycja finansowa gmin wiejskich i miejsko-wiejskich województwa pomorskiego. „Journal of Agribusiness and Rural Development”, nr 4(18).
Parteka, T. (1997). Planowanie strategiczne rozwoju zrównoważonego. Gdańsk: UG.
Podstawka, M. (2005). Podstawy finansów. Teoria i praktyka. Warszawa: Wydawnictwo SGGW.
Ricardo, D. (1957). Zasady ekonomii politycznej i opodatkowania. Warszawa: PWN.
Rowiński, J. (2006). Miejsce rolnictwa polskiego w rolnictwie europejskim. „Zagadnienia Ekonomiki Rolnej”, nr 1(306).
Smith, A. (1954). Badania nad naturą i przyczynami bogactwa narodów. Warszawa: PWN.
Sobczyk, A. (2010). Rozwój lokalny – wybrane problemy finansowania. „Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie, Ekonomika i Organizacja Gospodarki Żywnościowej”, nr 81.
Sołtyk, P. (2017). Uwarunkowania efektywności systemu kontroli gospodarki finansowej jednostek samorządu terytorialnego. „Studia i Prace WNEIZ US” nr 47/3.
Sołtysiak, M. (2017). Budżet jednostki samorządu terytorialnego a wiedza i aktywność lokalnej społeczności. „Humanities and Social Sciences”, Vol. XXII. Research Journal 24 (4/2017).
Sołtysiak, M., Suraj, M. (2018). Budget of local government unit versus state of art and engagement of young generation of Poles [In:] Majerova, I., ed., Proceedings 16th International Scientific Conference “Economic Policy in the European Union Member Countries”. Silesian University.
Standar, A. (2017). Ocena kondycji finansowej gmin oraz jej wybranych uwarunkowań na przykładzie województwa wielkopolskiego przy wykorzystaniu metody TOPSIS. „Wieś i Rolnictwo”, nr 2(175).
Stanny, M., Strzelczyk, W. (2018). Kondycja finansowa samorządów lokalnych a rozwój społeczno-gospodarczy obszarów wiejskich. Ujęcie przestrzenne. Warszawa: Scholar.
Szołno-Koguc, J. (2021). Samodzielność dochodowa jednostek samorządu terytorialnego – aspekty teoretyczne. „Studia BAS”, nr 2021/1(65). DOI: 0.31268/StudiaBAS.2021.02.
Ślusarz, G. (2011). Problemy zrównoważonego rozwoju gospodarstw rolnych na obszarach cennych przyrodniczo województwa podkarpackiego [In:] Teraźniejszość i przyszłość drobnych gospodarstw rolnych w Unii Europejskiej – materiały konferencyjne. Kraków: Małopolskie Stowarzyszenie Doradztwa Rolniczego z siedzibą w Uniwersytecie Rolniczym w Krakowie.
Świrska, A. (2016). Czynniki determinujące efektywne zarządzanie finansami samorządowymi (na przykładzie gmin powiatu siedleckiego). „Polityki Europejskie, Finanse i Marketing”, 16(65).
Woś, A. (1995). Ekonomika odnawialnych zasobów naturalnych. Warszawa: PWN.
Wójtowicz, K. (2018). Znaczenie wybranych czynników ekonomiczno-społecznych dla kształtowania stabilności fiskalnej gmin miejskich w Polsce. „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica”, Vol. 334(2).
Zielińska, A. (2008). Kapitał ludzki w zrównoważonym rozwoju obszarów przyrodniczo cennych [In:] Kopycińska, D., ed., Zarządzanie wiedzą we współczesnej gospodarce. Szczecin: Wydawnictwo Print Group