Abstrakt
From the point of view of the labour market, the decreasing number of the productive part of society has unfavourable consequences for the socio-economic development. Population ageing is a long-term process reflected in the growing share of elderly people in the population combined with a decline in the share of people of working age in the general population. This process is an inevitable consequence of changes in the two components of natural movement – reproduction and mortality. The aim of the paper is to assess the situation of elderly people in the labour market in the face of demographic changes taking place in the EU, including Poland and Sweden. Based on empirical data, differences between Poland and Sweden in the sphere of activation of the elderly, broken down by women and men, are shown. It can be seen in the presented discussion that although both countries face similar changes in the age structure of their population, the effects of these problems, mainly from the point of view of elderly people’s activity in the labour market, are different. The paper is of a factual and overview nature. It presents basic economic indicators used in assessing processes of population ageing, including the demographic burden index. Statistical analysis was carried out based on published public statistics data from the Central Statistical Office, Eurostat and SCB (Statistics Sweden).
Bibliografia
Balcerowicz-Szkutnik M., Współczesne problemy demograficzne w dobie globalizacji: aspekty pozytywne i negatywne. “Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Wydziałowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach”, 2011, nr 95.
Frąckiewicz L., Polska a Europa. Procesy demograficzne u progu XXI wieku. Proces starzenia się ludności Polski i jego społeczne konsekwencje, Wydawnictwo Naukowe “Śląsk”, Katowice 2002.
GUS, Podstawowe informacje o rozwoju demograficznym Polski do 2014 roku, information note, Warszawa 2015.
GUS, Zasady metodyczne statystyki rynku pracy i wynagrodzeń, Warszawa 2008.
Holzer J.Z., Demografia, wydanie VI zmienione, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2003.
Kijak R.J., Szarota Z., Starość. Między diagnozą a działaniem, Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, Warszawa 2013.
Kołodziejczyk-Olczak I., Zarządzanie pracownikami w dojrzałym wieku. Wyzwania i problemy, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2014.
Kowaleski J.T., Szukalski P. (ed.), Pomyślne starzenie się w perspektywie nauk o pracy i polityce społecznej, Zakład Demografii i Gerontologii Społecznej UŁ, Łódź 2008.
Krywult-Albańska M., Wałaszek M., Procesy reprodukcji ludności w Europie [in:] M. Balcerowicz-Szkutnik (ed.), Współczesne problemy demograficzne w dobie globalizacji: aspekty pozytywne i negatywne. SE 95, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, Katowice 2011.
Kryńska E., Szukalski P. (ed.), Rozwiązania sprzyjające aktywnemu starzeniu się w wybranych krajach Unii Europejskiej. Raport końcowy, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2013.
Kurkiewicz J.,(ed.), Procesy demograficzne i metody ich analizy, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków 2010.
Kurkiewicz J., Struktura ludności według podstawowych cech demograficznych [in:] Jolanta Kurkiewicz (ed.), Procesy demograficzne i metody ich analizy, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego, Kraków 2010.
Kwiatkowski E., Liberda B., Determinanty rozwoju Polski. Rynek pracy i demografia, Polskie Towarzystwo Ekonomiczne, Warszawa 2015.
OECD, MPiPS, Starzenie się i polityka zatrudnienia. Polska 2015. Lepsza praca wraz z wiekiem, OECD-MPiPS, Warszawa 2015.
Rosset E., Proces starzenia się ludności. Studium demograficzne, Polskie Wydawnictwo Gospodarcze, Warszawa 1959.
Stokowski F., Demografia, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2015.
Szukalski P., Proces starzenia się ludności. Przyczyny, etapy, konsekwencje [in:] T. Grodzicki, J. Kocemba, A. Skalska (ed.), Geriatria z elementami gerontologii ogólnej. Podręcznik dla lekarzy i studentów, Wydawnictwo Via Medica, Gdańsk 2006, http://dspace.uni.lodz.pl/xmlui/bitstream/handle/11089/14269/geriatria.pdf?sequence=1&isAllowed=y (accessed: 01.10.2017).
Szweda-Lewandowska Z., Raport krajowy – Szwecja. Rozdział VIII, Raport krajowy – Szwecja [in:] E. Kryńska, P. Szukalski (ed.), Rozwiązania sprzyjające aktywnemu starzeniu się w wybranych krajach Unii Europejskiej, final report, Uniwersytet Łódzki, Łódź 2013.
Urbaniak B., Zatrudnienie i instytucje rynku pracy w warunkach starzejących się zasobów pracy – badania dla Polski, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2011.
Wiśniewski Z., Determinanty aktywności zawodowej ludzi starszych, Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa “DOM ORGANIZATORA”, Toruń 2009.
Databases
Eurostat, http://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php/Population_structure_and_ageing
Eurostat, http://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page/portal/population/data/database
[demo_pjan], [proj_15npms], [demo_pjangroup], [demo_gind], [demo_find], [lfsa_agan], [lfsa_ugan], [lfsa_egan], [demo_pjangroup], [lfsa_argan], [migr_pop3ctb].
GUS, http://demografia.stat.gov.pl/bazademografia/Tables.aspx.
Statistics Sweden, http://www.statistikdatabasen.scb.se/pxweb/en/ssd/START__BE__BE0401.
INTERNET SOURCES
European Commission, Europe 2020. A European strategy for smart, sustainable and inclusive growth, Communication from the Commission, COM(2010) 2020, Brussels 2010, http://ec.europa.eu/eu2020/pdf/COMPLET%20EN%20BARROSO%20%20%20007%20-%20Europe%202020%20-%20EN%20version.pdf, (accessed: 18.06.2017).
Eurostat. 2017. Population structure and ageing, Statistics Explained. http://ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php/Population_structure_and_ageing (accessed: 18.08.2017).
Iwański R., 2013. Współczynnik obciążenia demograficznego a rozwój społeczny. “Nowiny Lekarskie” 82(1): 46-50, http://www.nowinylekarskie.ump.edu.pl/uploads/2013/1/46_1_82_2013.pdf (accessed:10.10.2017).
Komisja Europejska. 2010. EUROPA 2020. Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu. KOM(2010) 2020, Bruksela. http://ec.europa.eu/eu2020/pdf/1_PL_ACT_part1_v1.pdf (accessed:10.08.2017).
OECD, MIiR, 2013. Analiza wskaźnika zmian demograficznych w wybranych regionach w Polski, Warszawa: MIiR, OECD – Local Economic and Employment Development (LEED), https://www.ewaluacja.gov.pl/media/42330/Raport_analiza_wskaznika_zmian_demograficznych.pdf (accessed: 12.08.2017).
SCB, 2016. Sveriges framtida befolkning 2016–2060, Statistiska Meddelanden, Stockholm: SCB. http://www.scb.se/Statistik/BE/BE0401/2016I60/BE0401_2016I60_SM_BE18SM1601.pdf, (accessed: 18.06.2017).
SCB, 2015. The future population of Sweden 2015−2060, Demographic reports, Stockholm: SCB. https://www.scb.se/Statistik/_Publikationer/BE0401_2015I60_BR_BE51BR1502.pdf, (accessed: 18.06.2017).
Urząd Statystyczny w Zielonej Górze, 2012. Społeczno-gospodarcze uwarunkowania i konsekwencje wydłużania życia ludzkiego w Europie Środkowej w czasach nowożytnych. Materiały z Zielonogórskich Spotkań z Demografią. Zielona Góra: Urząd Statystyczny w Zielonej Górze, https://stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/POZ_folder_konf_prezentacja.pdf (accessed: 19.09.2017).
Wróbel M., 2014. Modele dzietności względem zmiennych rynku pracy w miastach 100-tysięcznych i większych w pierwszej dekadzie XXI wieku [in:] Polityka rodzinna w Polsce z perspektywy wybranych aspektów polityki społecznej i ekonomii Doświadczenia innych państw europejskich, A. Kubów, J. Szczepaniak-Sienniak (ed.), “Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu” nr 364, http://www.dbc.wroc.pl/Content/27028/Wrobel_Modele_dzietnosci_wzgledem_zmiennych_rynku.pdf.