Kierunki atypowe: szansa czy ślepa ścieżka?

Abstrakt

Kierunki atypowe (unikatowe, makrokierunki itp.) zgodnie z deklaracjami ich twórców (zawartymi na przykład w raportach samooceny sporządzanych w związku z oceną jakości kształcenia przez Polską Komisje Akredytacyjną) tworzone są w związku z wyjątkowym charakterem zasobów kadrowych, unikalnymi badaniami naukowymi i powiązana z tymi badaniami infrastrukturą badawczą oraz oczekiwaniami pracodawców (rynku pracy). Dostępne od niedawna dane o ekonomicznych losach absolwentów zarejestrowanych w ZUS (m.in. wynagrodzenia, czas poszukiwania pracy itp.) dają szansę na ocenę czy współpraca uczelni z pracodawcami jest faktem. Celem analiz jest weryfikacja hipotezy głoszącej, że studia na kierunkach atypowych nie są atutem na rynku pracy. Dla weryfikacji tej tezy wykorzystano dane o ekonomicznych losach absolwentów rocznika 2014. Dane te dotyczą szerokiego spektrum informacji związanych z wynagrodzeniami, czasem poszukiwania pracy, ewentualnego samozatrudnienia, zmian pracodawcy itd. Źródłem danych do analiz jest baza danych, z której generowane są raporty dotyczące ekonomicznych losów absolwentów. Analizie poddano absolwentów studiów II stopnia oraz studiów jednolitych magisterskich, którzy ukończyli studia w 2014 roku. Ponieważ z analiz wynika, że dostępne i publikowane dane dotyczą większości absolwentów, to wnioski z analiz maja znacząco większe znaczenie niż wnioski płynące z badań ankietowych. Pominięcie w analizach absolwentów studiów I stopnia wynika z tego, że znacząca ich część podejmuje studia II stopnia. Wyniki analiz wskazują, że tworzenie kierunków atypowych tylko w części przypadków odpowiadało na faktyczne zapotrzebowanie rynku pracy (pracodawców) co może potwierdzać tezę, że w części przypadków kierunki takie tworzone były w celu wykorzystania zasobów (głównie kadrowych) uczelni, a nie w odpowiedzi na realne potrzeby społeczeństwa i gospodarki. Wskazane jest pogłębienie analiz na przykład poprzez zestawienie wniosków płynących z oceny ekonomicznych losów absolwentów z ocenami jakości kształcenia dokonywanymi przez Polską Komisję Akredytacyjną.