Abstrakt
The aim of this article is to present the biography and the political activity of Stanisław Siedlecki (1877–1939). A chemical engineer, independence and socialist activist, conspirator, specialist in printing technology and emissary, publicist, politician and social activist, Stanisław Siedlecki had outstanding abilities in every field of his activity. This article focuses on the initial period of Siedlecki’s political activity, setting the final turning point for the year of regaining independence. It was in this period that the future senator of the Republic of Poland shaped his worldview, acquired the necessary political experience and entered the pages of history as one of the leading activists of the Polish independence left. The article utilizes a wide ranging analysis of the literature to verify arguments made in journals and studies, as well as presenting the results from an analysis of source documentation and research conducted on previously unknown hypotheses. The publication fills another gap in Polish historiography and is an introduction to a broader research undertaking, i.e., the full biography of Senator Stanisław Siedlecki.
Bibliografia
Bednarek, J. (2008). Przestępczość wśród funkcjonariuszy aparatu bezpieczeństwa w latach 1946–1950 w ocenie Biura do spraw Funkcjonariuszy MBP. „Przegląd Archiwalny Instytutu Pamięci Narodowej”, Vol. 1.
Burkot, A. (1933). Łódzka drukarnia PPS w latach 1905–1907. „Niepodległość”, Vol. VIII.
Dolata, J. (2014). Muzeum w Trzciance 1924–2004. Trzcianka.
Dutka, W. (2012), Masakra w Sołowijówce w historiografii powstania styczniowego 1863–1918. „Niepodległość i Pamięć”, 19/1–4 (37–40).
Filipowicz, T. (1938). W potrzasku. Urywek wspomnień. „Gazeta Robotnicza. Organ Polskiej Partii Socjalistycznej Śląska i Zagłębia Dąbrowskiego”. No. 165, Year 42.
Historycy a socjalizm (2014). ed. J. Kolbuszewska, M. Sikorska-Kowalska. Łódź.
Hubiak, P. (2003). Belina z jego ułani. Kraków. http://elib.shpl.ru/ru/nodes/16016-vyp-6-vladimirskaya-guberniya-po-svedeniyam-1859-goda1863#mode/inspect/page/290/zoom/6.
Siedlecki mentions a Ukrainian named “Łeszczyj senior”. Ibid.
http://dir.icm.edu.pl/pl/Slownik_geograficzny/.
https://zolnierze-niepodleglosci.pl/żołnierz/221248/
Jarnecki, M. (2004). Powstanie styczniowe w oczach Agatona Gillera. „Mazowieckie Studia Humanistyczne”, No. 1–2.
Karwacki, W. (1984). Łódzka organizacja PPS-L 1906–1918. Łódź.
Kochanowski, J. (1987). Sprawozdanie z działalności komisariatu Polskiej Organizacji Narodowej w Łodzi w październiku 1914 roku. „Przegląd Historyczny” 78/1.
Kunicka, Z. (1923), Ostatnia drukarnia PPS w Kijowie [In:] Księga pamiątkowa PPS. W trzydziestą rocznicę. Warszawa.
Krzesławski, J. (1935). Więzienie w ratuszu za rządów Nazarowa. „Kronika Ruchu Rewolucyjnego w Polsce. Organ Stowarzyszenia Byłych Więźniów Politycznych. Kwartalnik Poświęcony Dziejom Walk o Niepodległość i Socjalizm”. ed. J. Krzesławski, A. Próchnik. No. 2.
—— (1928). Moja noc sylwestrowa, czyli niefortunna podróż na Radę Partyjną (Wspomnienie z 1910 r.). „Robotnik. Centralny Organ PPS”, No. 1, Year XXXIII.
Listy Józefa Piłsudskiego (1937). „Niepodległość”, Vol. XV.
Maj, I.P. (2007). Działalność Instytutu Wschodniego w Warszawie 1926–1939. Warszawa.
Majchrowski, J. (2014). Pierwsza Kompania kadrowa. Portret Oddziału. Kraków.
Malczewska-Pawelec, D. (1999). U źródeł niepodległości. Spory wokół Konwentu, „Res Historica” Józef Piłsudski i piłsudczycy ,Vol. VIII.
Nowicki, J. (1936). Wspomnienia starego działacza. „Niepodległość”,Vol. XIII.
—— (1936). Wspomnienia starego działacza III. „Niepodległość”, Vol. XIII.
Ładyka, T. (1972). Polska Partia Socjalistyczna (Frakcja Rewolucyjna) w latach 1906–1914. Warszawa.
Łepkowski, T. (1964), Kilka uwag o historycznej biografistyce. „Kwartalnik Historyczny”, No. 3.
Niesiecki, K. (1839–1845), Herbarz Polski, ed. J. N. Bobrowicz, Vol. 8. Lipsk.
Pająk, J. (1985), Organizacje bojowe partii politycznych w Królestwie Polskim 1904–1911. Warszawa.
—— (2003). O rząd i armię. Centralny Komitet Narodowy (1915–1917). Kielce.
—— (Kielce 1996). Z dziejów Polskiej Organizacji Narodowej (wrzesień–grudzień 1914). „Kieleckie Studia Historyczne”, Vol. 14.
Pelczarski, T. (1939), Komisariaty Wojskowe Rządu Narodowego w Królestwie Polskim 6 VIII – 5 IX 1914 (geneza i działalność). Warszawa.
Pobóg-Malinowski, W. (1937). Leon Wasilewski – szkic biograficzny. „Niepodległość”, t. XVI.
—— (1990). Najnowsza Historia Polityczna Polski, Vol. I. Gdańsk.
Polski Słownik Biograficzny (Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk 1976), Vol. XXI; (Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź 1985), Vol. XXVIII; (Warszawa–Kraków 1995), Vol. XXXVI; (Warszawa–Kraków 1998), Vol. XXXVIII; (Warszawa–Kraków 2001), Vol. XL; (Warszaw–Kraków 2013), Vol. XLIX.
Przybysz, G. (2013). Powstanie Styczniowe na Zachodnim Mazowszu. „Przegląd Pruszkowski”, No. 1.
Przeniosło, M. (2014). Placówki werbunkowe Departamentu Wojskowego Naczelnego Komitetu Narodowego na terenie okupacji austro-węgierskiej 1915–1916. „Res Historica”, No. 37.
Siedlecki, S. (1937). „Futorek” na Ukrainie pod Złotopolem (Dzieje placówki niepodległościowej). „Niepodległość. Czasopismo poświęcone dziejom polskich walk wyzwoleńczych w dobie popowstaniowej”, Vol. XV.
—— (1933). Józef Piłsudski w Brzuchowicach pod Lwowem w lecie 1900 r. „Gazeta Polska”, No. 285, 15 XI.
—— (1922). Ostatnia „Buda” (w Kijowie od 1909–1911 roku) [In:] Kalendarz Robotniczy PPS na rok 1922. Warszawa.
—— (1920). Przygoda w podróży [In:] Kalendarz Robotniczy PPS na rok 1920. Warszawa.
—— (1923). Spolszczenie Łodzi. Wspomnienie z czasów okupacji niemieckiej [in:] Kalendarz Robotniczy PPS na rok 1923. Warszawa.
—— (1933). Stefan Żeromski w Legionach. „Gazeta Polska”, Year V, No. 271, Sunday October 1.
—— (1938). Tajna zecernia na Pięknej i Józef Piłsudski jako jej gość. „Niepodległość”, Vol. XVII.
—— (1933). Założenie „Promienia”. „Niepodległość”, Vol. IV.
Siedlecki Grzymała, L. (Warszawa 1938). „Polska intryga”. „Biuletyn Polsko-Ukraiński”, No. 24 (263), 12 czerwca.
Słownik biograficzny działaczy Polskiego Ruchu Robotniczego. Warszawa 1985.
Słownik biograficzny oficerów Legionów Polskich. Warszawa 1992.
Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. edited by B. Chlebowski, J. Krzywicki, F. Sulimierski (1895), Vol. XIV. Warszawa.
Sokolnicki, M. (1961). Rok czternasty. Londyn.
Srokowski, K. (1923). N.K.N. Zarys historii Naczelnego Komitetu Narodowego. Kraków.
Stawiszyńska, A. (2016). Łódź w czasie I wojny światowej. Oświęcim.
Tołwiński, K. (1937). Kopalnie nafty i gazów ziemnych w Polsce. Borysław. Warszawa–Borysław–Lwów.
Urbankowski, B. (1997). Józef Piłsudski marzyciel i strateg, Vol. I. Warszawa.
Uziembło, A. 1958). Na przystanku. „Kultura. Szkice. Opowiadania. Sprawozdania”, No. 3/125.
—— (1936). W Częstochowie i na Rakowie. „Niepodległość”, Vol. XIV.
Wasilewski, L. (1935). Józef Piłsudski. Jakim Go znałem. Warszawa.
—— (1933). Polska emigracja londyńska na przełomie XIX i XX stulecia, „Niepodległość”, Vol. I.
—— (1925). Zarys dziejów Polskiej Partii Socjalistycznej w związku z historią socjalizmu polskiego w trzech zaborach i na emigracji. Warszawa.
Weinfeld, L. (1938). Z życia i działalności młodzieży „Promienistej” we Lwowie na początku XX stulecia. „Niepodległość”, Vol. XVII.
Wieleżyński, L. (1985). Wspólna praca – wspólny plon. Dzieło i życie mądrego człowieka. Londyn.
Wolyniak, I. (1994). My Story. Perth, Western Australia
Wspomnienia gen. Czesława Jarnuszkiewicza. Od Sybiru do Łubianki. Warszawa 1996.
Wspólna praca wspólny plon 1912–1937. W dwudziestopięciolecie SA Gazolina 1912–1937. Lwów 1937.
Zaczyński, M. (1984). „Młodość jest rzeźbiarką, co wykuwa żywot cały”. Z dziejów ruchu niepodległościowego w Galicji (o lwowskim „Promieniu”). „Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace historycznoliterackie”, issue 53.
Zaremba, Z. (1983). Wspomnienia. Pokolenie przełomu. Kraków.
ARCHIVES
Regional State Archives in Ternopil (Ukraine). Record book of the Roman Catholic parish in Krzemieniec 1936.
Military Historical Office in Warsaw. Zespół Legiony Polskie i Polski Korpus Posiłkowy 1914–1918.
Kolekcja Akt Personalnych i Odznaczeniowych Central Archives of Historical Records in Warsaw Complex no. 301 – Record books of the Roman Catholic denomination from the Archdiocese of Lviv from 1604–1945, Parish of St. Mary Magdalene in Lviv.
Department of Social Life Documents of the National Library in Warsaw.
National Museum in Krakow.
MAGAZINES/PERIODICALS
Robotnik (Warszawa 1928).
Czas (Kraków 1863).
Kultura. Szkice. Opowiadania. Sprawozdania (Paryż 1958).
Gazeta Polska (Warszawa 1933).
Niepodległość. Czasopismo poświęcone dziejom polskich walk wyzwoleńczych w dobie popowstaniowej (Warszawa 1929-1939).
Gazeta Robotnicza. Organ Polskiej Partii Socjalistycznej Śląska i Zagłębia Dąbrowskiego (Katowice 1938).
Biuletyn Polsko-Ukraiński (Warszawa 1938).